Cập nhật lần cuối: 02/08/2024.
Đối với các đơn vị, doanh nghiệp có thể hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh đa ngành nghề, để việc quản lý lợi nhuận, thu chi trong từng lĩnh vực riêng biệt cũng trở nên khoa học và dễ kiểm soát thì công ty có thể thành lập nhiều công ty con nhằm phát triển, nâng cao hiệu quả, năng suất kinh doanh và sản xuất cho tổng công ty. Để hiểu rõ hơn về công ty con. Mời bạn tham khảo nội dung sau đây về đặc điểm công ty con là gì? Ưu và nhược điểm của mô hình công ty mẹ con.
=> Xem thêm: Thủ tục thành lập công ty con
Công ty con là gì?
Công ty con là thuật ngữ dùng để chỉ một công ty đang sở hữu một phần hay toàn bộ số vốn điều lệ được một doanh nghiệp lớn hơn (hay được gọi là công ty mẹ) thực hiện nắm giữ và được công ty mẹ kiểm soát cả chiến lược kinh doanh.
Một công ty được coi là công ty mẹ của công ty khác nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
– Sở hữu trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần phổ thông của công ty đó;
– Có quyền trực tiếp hoặc gián tiếp quyết định bổ nhiệm đa số hoặc tất cả thành viên Hội đồng quản trị, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc của công ty đó;
– Có quyền quyết định việc sửa đổi, bổ sung Điều lệ của công ty đó.
Quy định về quyền hạn và trách nhiệm của công ty con
– Công ty con không được đầu tư góp vốn, mua cổ phần của công ty mẹ. Các công ty con của cùng một công ty mẹ không được cùng nhau góp vốn, mua cổ phần để sở hữu chéo lẫn nhau (Khoản 2 Điều 189 Luật Doanh nghiệp số 68/2014/QH13 ngày 26/11/2014).
– Các công ty con có cùng một công ty mẹ là doanh nghiệp có sở hữu ít nhất 65% vốn nhà nước không được cùng nhau góp vốn thành lập doanh nghiệp theo quy định của Luật này (Khoản 3 Điều 189 Luật Doanh nghiệp số 68/2014/QH13 ngày 26/11/2014).
– Một công ty mẹ thì có thể có rất nhiều công ty con khác nhau, thế nhưng mỗi một công ty con thì chỉ được phép có duy nhất một công ty mẹ.
– Công ty con do công ty mẹ sở hữu 100% vốn điều lệ có trách nhiệm thực hiện đầy đủ các hướng dẫn của công ty mẹ về chiến lược kinh doanh, quản lý tài chính, quản lý nợ. Công ty con này có nghĩa vụ thực hiện đầy đủ những thỏa thuận trong điều lệ, nội quy, quy chế của nhóm công ty. Công ty con phải thực hiện các hợp đồng kinh tế do công ty mẹ giao, phối hợp tổ chức các hoạt động kinh doanh cùng với công ty mẹ và các công ty con khác trong tập đoàn.
– Công ty con do công ty mẹ giữ cổ phần, vốn góp chi phối hoạt động độc lập hơn so với công ty con do công ty mẹ nắm giữ 100% vốn điều lệ. Công ty con chủ yếu hoạt động theo những quy định tại Luật Doanh nghiệp năm 2020, công ty con này có trách nhiệm thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ phát sinh từ thỏa thuận kinh doanh với công ty mẹ, không phải thực hiện các nghĩa vụ phát sinh từ việc thực hiện các mục tiêu chung của nhóm công ty.
Ưu điểm của mô hình công ty mẹ – con
- Về lợi ích giữa công ty mẹ và công ty con được đảm bảo thông qua chế độ phân chia lợi nhuận theo tỷ lệ sở hữu cổ phần, phần vốn góp. Công ty mẹ sẽ được nhận lợi tức từ hoạt động kinh doanh có lãi của công ty con sau khi trừ các khoản thuế và nghĩa vụ tài chính;
- Nhờ có sức mạnh của Tập đoàn, của công ty mẹ mà vị thế của công ty con thường nâng cao hơn khi tham gia các quan hệ kinh tế.
- Mô hình này cho phép các doanh nghiệp chủ động hơn trong việc bố trí và tái bố trí lại cơ cấu đầu tư vào các lĩnh vực khác nhau theo chiến lược phát triển của doanh nghiệp bằng việc mua hoặc bán cổ phần của mình trong các công ty con.
- Chiếm lĩnh, mở rộng và củng cố thị trường; thu được nhiều lợi nhuận hơn.
- Có thể hình thành tập đoàn làm tăng khả năng canh tranh, phân tán sự rủi ro.
Nhược điểm của mô hình công ty mẹ – con
– Tập đoàn có thể trở thành nhà đầu tư độc quyền, dễ gây nên hiện tượng lũng đoạn thị trường, ảnh hưởng xấu tới môi trường kinh doanh chung.
– Do tính độc lập, tự chủ trong hoạt động sản xuất kinh doanh nên các công ty con cạnh tranh lẫn nhau gây ảnh hưởng đến lợi ích chung của cả tập đoàn.
– Việc quan tâm hơn tới hiệu quả sản xuất, kinh doanh, đến nghiêm cứu ứng dụng khoa học kĩ thuật có thể dẫn tới nguy cơ mất việc làm của người lao động.
– Công ty con có thể bị phụ thuộc vào công ty mẹ, do đó khó theo đuổi mục đích khác của tập đoàn
