Cập nhật lần cuối: 08/02/2023.
Mua lại cổ phần một công ty đang hoạt động tại Việt Nam là một trong những hình thức đầu tư phổ biến hiện nay. Bởi lẽ hình thức này mang lại những ưu điểm như thủ tục pháp lý đơn giản so với thành lập công ty trực tiếp tại Việt Nam, và công ty đã nằm trong quá trình hoạt động sẵn. Vậy câu hỏi đặt ra là, liệu người nước ngoài có được phép mua lại 100% cổ phần công ty TNHH không và nếu có thì cần thủ tục pháp lý ra sao? Câu hỏi sẽ được đội ngũ luật sư của Bistax giải đáp ngay trong bài viết dưới đây.
Các hình thức đầu tư công ty nước ngoài
Hiện nay có một vài hình thức đầu tư công ty nước ngoài chính cho nhà đầu tư lựa chọn. Nhà đầu tư có thể đầu tư trực tiếp – thành lập công ty có vốn đầu tư nước ngoài hoặc đầu tư gián tiếp – mua lại cổ phần của công ty được thành lập tại Việt Nam. Ngoài ra, nhà đầu tư có thể thành lập công ty liên doanh hoặc đầu tư chứng khoán/mua cổ phiếu dựa trên sàn chứng khoán được niêm yến tại Việt Nam. Tất cả các hình thức trên đều có thể thực hiện được thông qua những cơ sở pháp lý cơ bản như:
- Luật đầu tư 2014 quy định về Luật đầu tư
- Luật doanh nghiệp 2014 quy định về Luật doanh nghiệp
- Nghị định 118/2015/NĐ-CP quy định và hướng dẫn về thủ tục đăng ký Đầu tư
- Nghị định 108/2018/NĐ-CP quy định và hướng dẫn về thủ tục đăng ký Doanh nghiệp
- Quyết định 27/2018/QĐ-TTg của Thủ tướng chính phủ về Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam
- Thông tư 16/2015/TT-BKHĐT hướng dẫn về thủ tục đăng ký đầu tư
- Thông tư 02/2019/TT-BKHĐT hướng dẫn về thủ tục đăng ký doanh nghiệp
Trong các hình thức đầu tư trên, bài viết này đặc biệt quan tâm hình thức đầu tư gián tiếp. Tức là mua lại cổ phẩn của công ty TNHH thành lập tại Việt Nam. Ta cùng bàn luận một số vấn đề xoay quanh hình thức này.
Người nước ngoài có thể mua lại 100% cổ phần của công ty TNHH tại Việt Nam không?
Câu trả lời là CÓ. Căn cứ vào Điều 26 Luật Đầu tư năm 2014 quy định về thủ tục mua phần vốn góp quy định:
Nhà đầu tư thực hiện thủ tục đăng ký góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp vào tổ chức kinh tế trong các trường hợp sau đây:
a) Nhà đầu tư nước ngoài góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp vào tổ chức kinh tế. Hoạt động trong ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện áp dụng với nhà đầu tư nước ngoài;
b) Việc góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp dẫn đến nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức kinh tế. Được quy định tại khoản 1 Điều 23 của Luật này nắm giữ từ 51% vốn điều lệ trở lên của tổ chức kinh tế.
Hồ sơ đăng ký góp vốn, mua lại cổ phần, phần vốn góp:
a) Văn bản đăng ký góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp gồm những nội dung: thông tin về tổ chức kinh tế mà nhà đầu tư nước ngoài dự kiến góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp; tỷ lệ sở hữu vốn điều lệ của nhà đầu tư nước ngoài sau khi góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp vào tổ chức kinh tế;
b) Bản sao chứng minh nhân dân, thẻ căn cước hoặc hộ chiếu đối với nhà đầu tư là cá nhân; bản sao Giấy chứng nhận thành lập hoặc tài liệu tương đương khác. Xác nhận tư cách pháp lý đối với nhà đầu tư là tổ chức.
Thủ tục đăng ký góp vốn, mua lại cổ phần, phần vốn góp:
a) Nhà đầu tư nộp hồ sơ quy định tại khoản 2 Điều này tại Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi tổ chức kinh tế đặt trụ sở chính;
b) Trường hợp việc góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài đáp ứng điều kiện quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều 22 của Luật này, Sở Kế hoạch và Đầu tư thông báo bằng văn bản trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ để nhà đầu tư thực hiện thủ tục thay đổi cổ đông, thành viên theo quy định của pháp luật. Trường hợp không đáp ứng điều kiện, Sở Kế hoạch và Đầu tư thông báo bằng văn bản cho nhà đầu tư và nêu rõ lý do.”
Đối chiếu theo điều luật đã nêu, việc mua phần vốn góp dẫn tới việc Công ty có nhà đầu tư nước ngoài sở hữu từ 1% đến 100% vốn điều lệ trở lên thì phải tiến hành thủ tục đăng ký mua phần vốn góp.
Vậy việc chuyển nhượng toàn bộ phần vốn góp dẫn tới nhà đầu tư nước ngoài nắm 100% vốn điều lệ của công ty cũng nằm trong khuôn khổ luật pháp quy định. Trước tiên, ta tiến hành thủ tục đăng kí mua phần vốn góp và nộp hồ sơ tại Sở kế hoạch và đầu tư nơi công ty đặt trụ sở chính.
Theo Điều 46 Nghị định 78/2015/NĐ- CP quy định:
Trường hợp chủ sở hữu công ty chuyển nhượng toàn bộ vốn điều lệ cho một cá nhân hoặc một tổ chức thì người nhận chuyển nhượng phải đăng ký thay đổi chủ sở hữu công ty.
Hồ sơ đăng ký thay đổi bao gồm:
a) Thông báo thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp do chủ sở hữu hoặc người đại diện theo pháp luật của chủ sở hữu cũ và chủ sở hữu mới hoặc người đại diện theo pháp luật của chủ sở hữu mới ký;
b) Bản sao hợp lệ một trong những giấy tờ chứng thực cá nhân quy định tại Điều 10 Nghị định này của người nhận chuyển nhượng trong trường hợp người nhận chuyển nhượng là cá nhân hoặc bản sao hợp lệ Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc giấy tờ tương đương khác trong trường hợp người nhận chuyển nhượng là tổ chức; Danh sách người đại diện theo ủy quyền, bản sao hợp lệ một trong những giấy tờ chứng thực cá nhân quy định tại Điều 10 Nghị định này của người đại diện theo ủy quyền và văn bản ủy quyền của chủ sở hữu cho người được ủy quyền;
c) Bản sao hợp lệ Điều lệ sửa đổi, bổ sung của công ty;
d) Hợp đồng chuyển nhượng vốn hoặc các giấy tờ chứng minh hoàn tất việc chuyển nhượng vốn;
đ) Văn bản của Sở Kế hoạch và Đầu tư chấp thuận về việc góp vốn, mua cổ phần. Phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài đối với trường hợp quy định tại Khoản 1 Điều 26 Luật Đầu tư.”
Việc chuyển nhượng 100% phần góp vốn dẫn tới thay đổi chủ sở hữu của công ty. Do vậy sau khi được Sở kế hoạch và Đầu tư chấp thuận việc đăng ký mua phần vốn góp. Ta tiến hành tiếp thủ tục đăng ký thay đổi chủ sở hữu Công ty.
Lời kết
Trên đây bao gồm sơ lược thủ tục để thực hiện việc đầu tư bằng cách mua lại cổ phần của công ty thành lập tại Việt Nam. Đây là phương pháp đầu tư đơn giản về mặt pháp lý, lại tối ưu trong công việc kinh doanh.
